Zelf testen met screenreaders - NVDA (Windows)

Voor algemene informatie en een introductie over screenreaders lees je het beste eerst de pagina Alles over screenreaders, voordat je verder gaat met onderstaande informatie en gaat testen met NVDA.

Introductie NVDA

NVDA ( Non Visual Desktop Access) is een open source screenreader voor Microsoft Windows en is gratis te downloaden. Hierdoor is het voor veel mensen beschikbaar en is het een van de meest gebruikte screenreaders. 

NVDA wordt actief ontwikkeld en je kunt de meest recente versie downloaden van de website https://www.nvaccess.org/download/

Let erop dat je bij het installeren de optie voor het "automatisch opstarten van NVDA bij aanmelden" uitschakelt! Na de installatie kun je NVDA opstarten met de toetsencombinatie Ctrl + Alt + N

Instellen van NVDA

De eerste keer dat NVDA opstart wordt er een configuratievenster getoond. Kies hierin de volgende mogelijkheden:

  • Kies de standaard (desktop) toetsenbord lay-out, ook als je test op een laptop zonder numeriek toetsenbord. De numerieke combinaties zijn voor meer gevorderde acties en enkele acties in dit artikel werken niet met de laptop lay-out.
  • Selecteer de optie om Caps Lock te gebruiken als NVDA toets. Deze werkt dan naast de standaard toets Ins/Insert⁣, maar zit dichter bij de veelgebruikte Ctrl, Alt en Shift toetsen.

    Als voortaan de NVDA toets genoemd wordt in een combinatie kun je hiervoor dus Caps Lock of Insert gebruiken.
  • Deselecteer "Opstarten bij aanmelden" en "Toon dit venster bij opstarten".

Om nog enkele configuratieopties toe te passen, ga je via het NVDA-menu naar 'opties' > 'instellingen'.

  • Onder "Spraak" kun je de standaard stem van NVDA aanpassen.
    • De standaard stem klinkt voor veel mensen wat ongemakkelijk. Voor een meer natuurlijke stem kies je een variant van de "Microsoft OneCore" stemmen.
    • Gebruik "Snelheid" om een comfortabele snelheid in te stellen.
  • Onder "Zicht" selecteer je de optie "Markeringen inschakelen". Hiermee wordt goed zichtbaar waar de focus van NVDA zich bevindt.
  • Onder "Toetsenbord" kun je ervoor kiezen de optie "Getypte karakters uitspreken" uit te schakelen en eventueel "Getypte woorden uitspreken" in te schakelen.

Testen met NVDA

Lezen met NVDA

Er zijn veel sneltoetsen om NVDA te gebruiken. Onderstaande lijst zijn de meest gebruikte sneltoetsen om content te lezen. Hiermee kun je de meeste inhoud van websites lezen.

ToetscombinatieActie
NVDA + ↓Begin met lezen op de huidige positie
CtrlStop met lezen
NVDA + ↑Huidige regel opnieuw lezen
Ctrl + ← / →Vorige / volgende woord
↑ / ↓Vorige / Volgende regel
← / →Vorige / Volgende letter / teken

Navigatie met NVDA

NVDA heeft ook sneltoetsen om tussen verschillende soorten content te navigeren. Deze sneltoetsen kun je gebruiken om bijvoorbeeld snel tussen de kopteksten op een pagina te springen.

Er zijn verschillende sneltoetsen met één toets om snel te navigeren op algemene pagina-elementen. Hieronder staan de gebruikte sneltoetsen:

ToetscombinatieActie
TabFocusbare paginaelementen
HKopteksten (op pagina volgorde)
1 - 6Kopteksten per niveau
KLinks
BKnoppen
FFormulierelementen
TTabellen
LLijsten
ILijst items
DOrientatiepunten (landmarks)
ShiftIn combinatie met de andere sneltoetsen, navigeer je in de tegenovergetelde richting (terug).

Formulieren

Wanneer een formulierelement focus krijgt, bijvoorbeeld via de F sneltoets, wordt het label gelezen door NVDA en vervolgens het type element. Als een groep elementen, zoals checkbox vakjes, is opgenomen in een fieldset met een legend, kondigt NVDA deze fieldset aan als een groep en leest de legenda wanneer je naar een element binnen de groep navigeert.

Om te werken met formulierelementen gebruik je de volgende sneltoetsen:

ToetscombinatieActie
Tab / Shift + TabNavigeer tussen ofrmulierelementen
Spatie(de)selecteer checkbox velden
/ Kies tussen radiobuttons
/ of
eerste letter van een optie
Kies een optie in een selectieveld (dropdown)
EnterVerzend het formulier

Tabellen

Gebruik de T sneltoets om naar de volgende tabel op een pagina te navigeren. Om binnen een gegevenstabel te navigeren houdt je Ctrl + Alt ingedrukt en gebruikt je ↑ / ↓ / ← / → om van cel naar cel te gaan. 

Als een tabel de juiste opmaak heeft met rij- en kolomkoppen, dan worden deze automatisch gelezen tijdens het navigeren.

Algemene toetsencombinaties

Naast de bovengenoemde toetsencombinaties zijn er nog enkele algemene die handig zijn om te weten om je computer zonder muis te bedienen. 

ToetscombinatieActie
NVDA + F7opent de "Elementenlijst" waarin je een overzicht vindt van links, koppen, formuliervelden en knoppen en oriëntatiepunten.
Ctrl + FOpent de zoekfunctie
Ctrl + HomeVerplaats focus naar begin van de pagina.
Ctrl + EndVerplaats focus naar einde van de pagina.
Ctrl + LActiveer browser adresbalk.
Ctrl + RVervers de pagina.