Digitale Toegankelijkheid - de techniek voorbij

Je hebt het ongetwijfeld gemerkt, het is deze week ‘Week van de toegankelijkheid’! En, in een jaar waarin iedereen veel vanuit huis werkt, winkelt en (video)belt, is het thema heel toepasselijk gericht op ‘digitale toegankelijkheid’. Alleen, soms blijft ‘digitale toegankelijkheid’ toch een abstract principe. Een technisch ‘ver van je bed’ verhaal of ‘iets voor je leverancier’ wellicht. Geldt dat ook voor jou of jouw organisatie? Deze week maar eens even geen technische tips dan, tijd voor wat praktisch!

Digitale toegankelijkheid zorgt ervoor dat iedereen je website volledig kan gebruiken, ook als je bezoeker leeft met een beperking. Zo’n beperking kent vele vormen: een visuele beperking, beperkte leesvaardigheden of verstandelijke beperking. Maar het kan ook tijdelijk zijn omdat iemand bijvoorbeeld een gebroken arm heeft.

Hoe toegankelijk is het eigenlijk?

Stel, jullie hebben hard gewerkt aan een nieuwe website, De leverancier heeft keurig de WCAG 2.1 richtlijnen in acht genomen. Natuurlijk hebben jullie zelf tientallen zo niet honderden uren aan de site gewerkt om alle content te schrijven en pagina’s aan te maken. Je kunt ’s nachts wakker gemaakt worden en precies vertellen hoe je bij die éne pagina terecht komt.

Er zijn allerlei technische oplossingen toegepast die ervoor zorgen dat al je bezoekers gebruik kunnen maken van je website. We kunnen mooie ontwerpen bedenken en visuele informatie ook ontsluiten voor gebruikers van zogenaamde screen readers (software die de website kan voorlezen) en braille leesregels. Maar werkt het ook echt?

hand houdt post-it vast met de tekst 'Doe een bruikbaarheidsonderzoek'

Gebruikersonderzoek helpt!

Maar hebben jullie ook de tijd genomen om te testen? Niet zomaar zélf, maar te testen met échte bezoekers wel te verstaan. Mensen die je website nog niet kennen? Naast allerlei geweldige inzichten die je krijgt door zogenaamde gebruikersonderzoek of Usability Testing geeft het je ook waardevolle informatie over de toegankelijkheid van je website!

Je gaat namelijk verder kijken dan of een plaatje wel een alt tekst heeft en alles wel met een toetsenbord te bedienen is. Je krijgt inzicht in hoe een ‘leek’ in zo’n situatie omgaat met een website die jij van binnen en van buiten kent en hoe ze omgaan met de content die jullie erin gestopt hebben.

Hoe pak je zoiets aan?

Het is bij dit soort onderzoeken belangrijk, en super leerzaam, om een breed gevarieerd testpanel op te stellen.

Kijk bij het opstellen van je testpanel goed naar je doelgroepen, voor wie is je informatie allemaal bedoeld? Wat zijn de belangrijkste doelen van je website? Deze keuzes zijn soms logisch, maar vaak ook afhankelijk van je website en content. Niet elke website heeft bijvoorbeeld video of audio content.

Bij het opstellen kun je denken aan variaties als:

  • doelgroep
  • leeftijd
  • verschillende vormen beperkingen als
    • blindheid
    • verminderd zicht
    • kleurenblindheid
    • doofheid.
    • Cognitief
    • Motorisch

Je zult ook rekening moeten houden met je locatie natuurlijk. Is deze goed bereikbaar? Heeft het testpanel, zeker als er sprake is van een beperking, de juiste hulpmiddelen beschikbaar? Misschien is het beter bij iemand thuis de test af te nemen?

Om de test daadwerkelijk te kunnen uitvoeren zul je ook een series taken moeten gaan opstellen waarmee het testpanel aan de slag gaat. Deze taken zijn gebaseerd op je belangrijkste doelen van je website in geheel of het onderzoek. Men komt vaak met een specifiek doel naar je website toe. Houdt de taken simpel, zodat ze makkelijk te onthouden zijn. Ze zijn algemeen en abstract en sturen niet op een specifieke oplossing aan.

Aan de slag!

Mijn ervaring is dat mensen graag bereidt zijn om je te helpen met testen. Zeker als het een maatschappelijk doel betreft en je duidelijk laat zien dat toegankelijkheid heel belangrijk voor je is. Je gaat er enorm veel van leren om je website te verbeteren en, als je vooraf al goed rekening houdt met digitale toegankelijkheid, ook concreet zien hoe jullie inspanningen bijdragen aan een toegankelijker web voor iedereen.

Hebben jullie je website zo wel eens getest? Of misschien wil je ermee aan de slag gaan? Ik hoor graag je ervaringen!